ระเบียบ/ข้อกฎหมาย ที่เกี่ยวกับการจัดทำค่าเช่ามาตรฐานกลาง(เท่าที่รวบรวมได้ครับ)
1. มาตรา 8 ให้ผู้รับประเมินชำระภาษีปีละครั้งตามค่ารายปีของทรัพย์สิน คือ โรงเรือนหรือสิ่งปลูกสร้างอย่างอื่นกับที่ดินซึ่งใช้ต่อเนื่องกับโรงเรือนหรือสิ่งปลูกสร้างอย่างอื่น ในอัตราร้อยละสิบสองครึ่งของค่ารายปี
เพื่อประโยชน์แห่งมาตรานี้ “ค่ารายปี” หมายความว่า จำนวนเงินซึ่งทรัพย์สินนั้นสมควรให้เช่าได้ในปีหนึ่ง ๆ ในกรณีที่ทรัพย์สินนั้นให้เช่า ให้ถือว่าค่าเช่านั้นคือค่ารายปี แต่ถ้าเป็นกรณีที่มีเหตุอันสมควรที่ทำให้พนักงานเจ้าหน้าที่เห็นว่าค่าเช่านั้นมิใช่จำนวนเงินอันสมควรที่จะให้เช่าได้ หรือเป็นกรณีที่หาค่าเช่าไม่ได้เนื่องจากเจ้าของทรัพย์สินดำเนินกิจการเองหรือด้วยเหตุประการอื่น ให้พนักงานเจ้าหน้าที่มีอำนาจประเมินค่ารายปีได้ โดยคำนึงถึงลักษณะของทรัพย์สิน ขนาด พื้นที่ ทำเลที่ตั้ง และบริการสาธารณะที่ทรัพย์นั้นได้รับประโยชน์ ทั้งนี้ ตามหลักเกณฑ์ที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยกำหนดโดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา
2. มาตรา 13 ถ้าเจ้าของโรงเรือนใดติดตั้งส่วนควบที่สำคัญมีลักษณะเป็นเครื่องจักรกลไก เครื่องกระทำหรือเครื่องกำเนิดสินค้าเพื่อใช้ดำเนินการอุตสาหกรรมบางอย่าง เช่น โรงสี โรงเลื่อย ฯลฯ ขึ้นในโรงเรือนนั้นๆ ในการประเมินท่านให้ลดค่ารายปีลงเหลือหนึ่งในสามของค่ารายปีของทรัพย์สินนั้น รวมทั้งส่วนควบดังกล่าวแล้วด้วย
3. หนังสือด่วนที่สุด ที่ มท 0307/ ว 2393 ลงวันที่ 10 กันยายน 2536 เรื่องซักซ้อมแนวทางการจัดเก็บภาษีโรงเรือนและที่ดิน และการดำเนินการตามมติคณะรัฐมนตรี ซึ่งหนังสือสั่งการฉบับนี้ได้แนะนำวิธีการจัดทำราคาค่าเช่ามาตรฐานกลางเฉลี่ยเป็นตารางเมตร พอจะอธิบายสังเขปดังนี้
- ใช้หลักการสำรวจภาคสนาม ออกไปเก็บข้อมูลการเช่าของโรงเรือนหรือสิ่งปลูกสร้างในเขตพื้นที่ อบต.โดยแยกรายละเอียดประเภทโรงเรือนหรือสิ่งปลูกสร้าง เช่น บ้านไม้ชั้นเดียว บ้านไม้ชั้นเดียวใต้ถุนสูง บ้านตึกชั้นเดียว ตึกแถวสองชั้น อื่นๆ เป็นต้น
- ถ้า อบต. มีพื้นที่ที่มีความเจริญทางเศรษฐกิจแตกต่างกันมาก ควรกำหนดแยกเป็นทำเลที่ 1, 2, 3,4,5 เพื่อให้เกิดความเป็นธรรมมากขึ้น พื้นที่ที่มีความเจริญน้อยหรือชนบทราคาค่าเช่าก็มักจะต่ำกว่าพื้นที่เมืองหรือกึ่งเมือง
- เมื่อเก็บข้อมูลการเช่าโรงเรือนหรือสิ่งปลูกสร้างให้ได้มากเพียงพอแล้ว ให้จัดกลุ่มประเภทโรงเรือนแยกเป็นทำเล ใช้หลักการคำนวณทางคณิตศาสตร์หาค่าเช่าเป็นตารางเมตรของแต่ละโรงเรือน หากโรงเรือนประเภทใดมีน้อยกว่า 3 ตัวอย่าง ให้เทียบเคียงค่าเช่าหรือค่ารายปีจากท้องถิ่นใกล้เคียง
- เมื่อได้ค่าเช่าต่อตารางเมตรของแต่ละโรงเรือนประเภทเดียวกันแล้ว ให้นำมาหาค่าเฉลี่ยกลางตามกลุ่มประเภทโรงเรือนตามวิธีทางสถิติ จะได้ราคาค่าเช่ามาตรฐานกลางเฉลี่ยต่อตารางเมตรต่อเดือน
- เมื่อได้ค่าเช่ามาตรฐานกลางต่อตารางเมตรต่อเดือนให้แยกเป็นแต่ละประเภทอาคารหรือโรงเรือน แล้วจัดทำเป็นบัญชีนำเข้าที่ประชุมคณะกรรมการพิจารณาการประเมินค่ารายปี
- ให้ความเห็นชอบ และให้ผู้บริหารท้องถิ่นลงนามประกาศใช้ต่อไป
4. หนังสือกระทรวงมหาดไทย ที่ มท 0808.3/ว2164 เรื่อง ซักซ้อมแนวทางการประเมินโรงเรือนและที่ดินกรณีตู้โทรศัพท์สาธารณะ ลงวันที่ 9 กรกฎาคม 2552 สาระสำคัญต้องมีอัตราไม่มากกว่ากรุงเทพมหานคร
5. หนังสือกรมการปกครอง ที่ มท 0313.5/ว 1771 ลงวันที่ 17 กรกฎาคม 2545 เรื่อง แนวทางปฏิบัติในการจัดเก็บภาษีโรงเรือนและที่ดิน 35
6. ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง กำหนดหลักเกณฑ์การประเมินค่ารายปีแห่งทรัพย์สิน ลงวันที่ 30 มีนาคม 2535 กรณีการประเมินค่ารายปีทรัพย์สินที่ให้เช่า และมีเหตุผลสมควรที่ทำให้พนักงานเจ้าหน้าที่เห็นว่าค่าเช่านั้นมิใช่จำนวนเงินอันสมควรที่จะให้เช่าได้ หรือเป็นกรณีที่หาค่าเช่าไม่ได้เนื่องจากเจ้าของทรัพย์สินดำเนินกิจการเอง หรือด้วยเหตุประการอื่น ให้พนักงานเจ้าหน้าที่ประเมินค่ารายปีโดยเทียบเคียงกับค่ารายปีของทรัพย์สินที่ให้เช่าที่มีลักษณะของทรัพย์สิน ขนาด พื้นที่ ทำเลที่ตั้ง และบริการสาธารณะที่ทรัพย์สินนั้นได้รับประโยชน์คล้ายคลึงกัน ในเขตของหน่วยการบริการราชการท้องถิ่น
7. ข้อเสนอของสำนักงาน ป.ป.ป. และมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 23 กุมภาพันธ์ 2536 ว่าด้วยหลักเกณฑ์และแนวทางปฏิบัติในการประเมินภาษีโรงเรือนและที่ดิน จะต้องไม่ให้ประชาชนรับภาระภาษีเพิ่มขึ้นกว่าแนวทางปฏิบัติเดิมจนก่อให้เกิดความเดือดร้อนแก่ประชาชนโดยทั่วไป และอีกประการหนึ่งคือให้ท้องถิ่นกำหนดราคาค่าเช่ามาตรฐานเฉลี่ยต่อตารางเมตรเป็นการภายใน เพื่อให้พนักงานเจ้าหน้าที่ใช้เป็นแนวทางประกอบการประเมินค่ารายปีภาษีโรงเรือนและที่ดิน
8. หนังสือสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา ที่ นร 0601/1433 ลงวันที่ 21 ธันวาคม 2535 โรงเรือนหรือสิ่งปลูกสร้างที่จะต้องเสียภาษีโรงเรือนและที่ดิน ต้องมีลักษณะดังนี้
- เข้าอยู่อาศัยได้ หรือ ต้องใช้เป็นที่ไว้สินค้า หรือต้องใช้ประกอบอุตสาหกรรม
- ได้ก่อให้เกิดประโยชน์รายได้แก่ผู้เป็นเจ้าของด้วย
9. หนังสือ มท 0312/ว 560 ลงวันที่ 23 เมษายน 2522 ข้อ 4.1 แนะนำการหาค่ารายปีในส่วนห้องพักโรงแรม = ค่าเช่าห้อง x จำนวนห้อง x 365 วัน x ไม่ต่ำกว่า 8%
10. หนังสือด่วนที่สุด นร 0601/780 ลงวันที่ 23 กุมภาพันธ์ 2536 เรื่อง หารือข้อกฎหมายเกี่ยวกับการดำเนินการตามมติคณะรัฐมันตรีและการจัดเก็บภาษีโรงเรือนและที่ดิน
11. หนังสือ ที่ มท 0313.5/(ไม่ระบุ) ลงวันที่ 23 เมษายน 2522 เรื่องการคำนวณค่ารายปีและการประเมินภาษีโรงเรือนและที่ดิน นอกเหนือคำแนะนำอื่น ๆ ให้การกำหนดค่าเช่าที่ดินที่เป็นส่วนควบต้องมีอัตราไม่น้อยกว่า ที่จัดเก็บภาษีบำรุงท้องที่ (ภบท.1)
